Αγάπη άνευ όρων; (12/05/2015)
Πόσο πολύ αγαπάτε τα παιδιά σας;
Οι απαντήσεις ποικίλουν από το πάρα πολύ, σε ανυπέρβλητα, στο δε μετριέται και άλλους παρόμοιους τρόπους για να εκφράσεις το μεγαλείο του συναισθήματος που σου δημιουργούν τα μικρά σου αγγελούδια.
Σε αυτό το άρθρο θα μιλήσουμε για την υγιή αγάπη. Η αγάπη αυτή, παρέχεται χωρίς όρους και χωρίς προσωπικές προβολές και συμβάλει στην υγιή ανάπτυξη του παιδιού και στη διασφάλιση υγιών διαπροσωπικων σχέσεων για εκείνο όταν θα γίνει ενήλικας
Ας το αναλύσουμε λοιπόν...Τι είναι η αγάπη άνευ όρων;
Το να μάθουμε να αγαπάμε τα παιδιά μας γι’ αυτό που είναι και όχι γι’ αυτό που κάνουν.Αυτή είναι η σωστή απάντηση!Για να το επιτύχει αυτό ο γονέας χρειάζεται να γνωρίσει και αποδεχθεί πρώτα τον δικό του εαυτό. Ολοκληρωτικά.
Και όταν λέμε ολοκληρωτικά εννοούμε τη βαθιά, ολική, αποδοχή του εαυτού, έτσι όπως είναι, με τα προτερήματα και τα ελαττώματά του.
Ας σκεφτούμε την αγάπη ως πράξη καθώς δεν αποτελεί μόνο ένα συναίσθημα αλλά μια κινητήριο δύναμη για ποικίλες συμπεριφορές. Εσείς τι κάνετε για να αγαπάτε το παιδί σας; Πώς του το δείχνετε; Τι χρειάζεται το παιδί σας για να καταλάβει ότι το αγαπάτε; Με ποιο τρόπο μπορείτε να του δείξετε την αγάπη αυτή; Έχετε αναρωτηθεί ποτέ;
Το να κάνουμε όλα τα χατήρια σε ένα παιδί σαφέστατα δεν είναι σωστό και επιπρόσθετα δεν είναι αγάπη. Το παιδί δεν μπορεί να κάνει ότι θέλει χωρίς όρια. Μέσα από τα όρια το παιδί μαθαίνει να προβλέπει το περιβάλλον του και να νιώθει ασφάλεια, ενώ ταυτόχρονα του δίνεται η δυνατότητα να εξερευνεί και να ανακαλύπτει καινούργια πράγματα.Μέρος της δικής μας ευθύνης και αγάπης είναι να προφυλάσουμε το παιδί από κακοτοπιές μέσα στις οποίες μερικές φορές θα μπορούσε να ενταχθεί και ο ίδιος μας ο εαυτός.
Αλήθεια εσείς πόσο εύκολα συγχωρείτε; Ο γονιός χρειάζεται να μάθει να συγχωρεί το παιδί του για τις φορές που φέρθηκε ακριβώς σαν παιδί και έκανε λάθη. Αντίστοιχα χρειάζεται να μάθει να συγχωρεί και τον εαυτό του για τις αποτυχίες και τις ατέλειές του. Να μαθαίνει από τα λάθη του και να γνωρίζει ουσιαστικά το παιδί του και τις ανάγκες του.Να μάθει να αναγνωρίζει τι έχει κάνει σωστά και να επιβραβεύει τις καλές του προσπάθειες.
Όποιος αγαπάει το παιδί του με όρους, στην ουσία προσπαθεί να ικανοποιήσει δικές του ανεκπλήρωτες ανάγκες. Προσπαθεί να μεγαλώσει το παιδί του, με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνει αυτό που ακριβώς θέλει. Στην προσπάθεια αυτή το παιδί πολλές φορές, άμεσα ή έμμεσα απειλείται με την απόσυρση της αγάπης , της προσοχής και της φροντίδας του. Υπό την απειλής αυτής της απόσυρσης και προκειμένου να επιβιώσει, το παιδί μαθαίνει να συμπεριφέρεται με τους τρόπους που επιθυμεί ο γονέας. Από όλη αυτή τη διαδικασία θα προκύψει ένα τέλειο παιδί το οποίο θα προσφέρει ασφάλεια και κοινωνική αναγνώριση στους γονείς, καθώς και επιβεβαίωση.
Καταλαβαίνουμε λοιπόν πως το να αγαπάμε απλά τα παιδιά μας δεν είναι αρκετό. Αυτό αναφέρει ο Carl Rogers
Για ένα παιδί είναι αναγκαία η αποδοχή και η έγκριση των γονιών του.Επίσης αναγκαία κρίνονται ο σεβασμός και η φροντίδα. Χρειάζεται να νιώθει πως έχει αξία και να εκφράζεται χωρίς το φόβο πως θα τιμωρηθεί.Αν αγαπηθεί υπό όρους θα θυσιάσει εμπειρίες, τρόπους ύπαρξης και κομμάτια του εαυτού του που δεν προβλέπονται στους όρους των γονέων του. Αν μάλιστα οι όροι αυτοί αποδειχθούν σκληροί και άκαμπτοι τότε το πιο πιθανό είναι να αναπτύξει ένα διαταραγμένο τρόπο να υπάρχει και να μεταβιβάσει την πρώιμη δυσλειτουργική αυτή σχέση στις επόμενες που θα κάνει στην ενηλικη ζωή.
Πολλές φορές τα παιδιά διδάσκονται ότι τα αγαπούν και ότι είναι αξιαγάπητα μόνον όταν κάνουν οτιδήποτε αποφασίζουμε εμείς ότι είναι καλό.Έτσι ο έπαινος αποτελεί μια μορφή έλέγχου.
Θα πρέπει να κατανοήσουμε πως το να επαινούμε τα παιδιά επειδή έκαναν κάτι σωστό δεν αντισταθμίζει τα αρνητικά συναισθήματα που τους δημιουργούνται όταν παίρνουμε πίσω την αγάπη μας ή τα τιμωρούμε επειδή κάνουν κάτι λάθος. Και τα δύο είναι παραδείγματα γονικής αγάπης υπό όρους και είναι αμφότερα αντιπαραγωγικά.Και θα πρέπει να μη ξεχνάμε πως αυτό που μετράει είναι πώς φαίνονται τα πράγματα από την πλευρά των παιδιών,τα οποία χρειάζονται να αισθάνονται ότι τα αγαπούν εξίσου όταν δεν τα καταφέρνουν.
Όπως αναφέρει και η Μαρία Μοντεσόρι “ το παιδί έχει έναν πολύ σημαντικό σκοπό να επιτελέσει.Με την βοήθεια του περιβάλλοντος πρέπει να φτιάξει έναν Άνθρωπο . Είναι εκείνο που θα τον φτιάξει και όχι οι γονείς του.” Οι γονείς λοιπόν είναι συνοδοιπόροι ,προστάτες και όχι κυρίαρχοι
Χρειαζόμαστε λοιπόν ένα μαγικό συνδυασμό, μια χρυσή τομή στην ανατροφή των παιδιών μας. Συνδυασμός αγάπης και ορίων μέσα από τα οποία το παιδί θα επιτρέπεται να κάνει κάποια πράγματα ενώ κάποια άλλα όχι. Έτσι θα επιτρέπεται σε όλους να συμβιώνουν, να καλύπτουν συναισθηματικές ανάγκες και ταυτόχρονα να αναπτύσσονται παράγωντας με τον τρόπο αυτό ζωντανές λειτουργικές σχέσεις.
Βιβλιογραφία
1)Άλφι Κον , «Unconditional Ρarenting» και«Ρunished by Rewards»
2)Carl Rogers, “theory of personality”,2004
Κείμενο: Κοντραφούρη Ελισάβετ (βρείτε το προφίλ της εδώ)