Είναι νόμιμη η παρακολούθηση babysitter από κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης στο σπίτι; (10/02/2015)

 

 

Η ανάθεση και εμπιστοσύνη της φροντίδας των παιδιών μας σε ένα άτομο που μέχρι πρότινος δεν γνωρίζαμε και που τώρα αφήνουμε στο σπίτι μας χωρίς να είμαστε εμείς οι γονείς παρόντες, είναι σίγουρα μια μεγάλη πρόκληση και μας δημιουργεί  προβληματισμό και ανησυχία.

 

Ερωτήσεις του τύπου «πώς θα συμπεριφέρεται στα παιδιά μου;», «θα τα προσέχει;», «κι αν τα κακοποιήσει;», «είναι ασφαλής η περιουσία μου;», «κι αν με κλέψει;», «πώς θα είμαι σίγουρος πώς δεν θα φέρει και κάποιο άλλο άτομο στο σπίτι ενώ λείπω;», «τα παιδιά μου είναι πολύ μικρά για να με ειδοποιήσουν αν κάτι περίεργο συμβαίνει, πώς θα το καταλάβω;» αλλά και πολλές πολλές άλλες, είναι λογικό να μας βασανίζουν!

 

Και είναι αρκετές οι περιπτώσεις που οι γονείς αποφασίζουν, προκειμένου να μπορούν να ελέγχουν τη συμπεριφορά της babysitter και την κατάσταση που επικρατεί στο σπίτι τους κατά τη διάρκεια της απουσίας τους, να εγκαταστήσουν κλειστά κυκλώματα τηλεόρασης και βιντεοκάμερες παρακολούθησης.

 

Πόσο νόμιμη είναι όμως μια τέτοια δραστηριότητα; Υπάρχουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις που επιτρέπουν τη συλλογή και επεξεργασία προσωπικών δεδομένων φυσικών προσώπων;

 

Καταρχάς να πούμε πώς επειδή πρόκειται για το σπίτι μας και τα παιδιά μας, αυτό δεν μας δίνει αυτομάτως το δικαίωμα να παρακολουθούμε όποιον εργάζεται σε αυτό.

 

Αν λοιπόν σκεφτόμαστε να εγκαταστήσουμε κάποιο κύκλωμα τηλεόρασης προκειμένου να επιβλέπουμε τη babysitter, αυτό μπορεί να γίνει μόνο υπό προϋποθέσεις που καθορίζονται νομικά και συνταγματικά.

 

Καταρχάς καλό θα είναι να έχουμε μελετήσει τον βασικό νόμο, Ν. 2472/ 1997 σχετικά με την «προστασία του ατόμου από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα», τον οποίο μπορείτε να βρείτε και εδώ, προκειμένου να ενημερωθούμε γενικά για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις μας αναφορικά με την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων.

 

Το επόμενο, απαραίτητο βήμα είναι να επικοινωνήσουμε με την Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, για να υποβάλλουμε αίτημα για την εγκατάσταση κλειστού κυκλώματος παρακολούθησης στην οικία μας. Ανάλογα με τους λόγους για τους οποίους ζητάμε την άδεια, την ορθότητα και αναγκαιότητα αυτών , θα μας δοθεί η σχετική άδεια.

 

Κάποιες γενικές αρχές τις οποίες πρέπει να έχουμε πάντως υπόψη μας σχετικά με την παρακολούθηση εργαζομένων στο χώρο εργασίας, όπου ανήκει και η περίπτωση της babysitter που εργάζεται στο σπίτι μας, είναι οι εξής:

 

• Γενικά δεν επιτρέπεται η παρακολούθηση των εργαζομένων στο χώρο εργασίας χωρίς σοβαρό λόγο. Όμως η ασφάλεια των ανήλικων τέκνων μιας οικογένειας και της περιουσίας τους, εφόσον ο εργαζόμενος ασκεί τα καθήκοντά του εντός της οικίας, είναι σαφής και επαρκής γενικά λόγος για την δικαιολόγηση εγκατάστασης συστήματος παρακολούθησης.

 

• Δεν επιτρέπεται καμία εγκατάσταση κλειστού κυκλώματος τηλεόρασης, αν προηγουμένως δεν έχει υποβληθεί σχετική αίτηση στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.

 

• Σε περίπτωση που εγκριθεί σχετική αίτηση για βιντεοπαρακολούθηση εντός της οικίας, ο υπεύθυνος επεξεργασίας (δηλαδή αυτός που έχει την ευθύνη για τη συλλογή και την ανάλυση των δεδομένων που αποθηκεύονται στις κάμερες παρακολούθησης και που είναι συνήθως οι γονείς), οφείλει, κατά το στάδιο της συλλογής δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, να ενημερώνει με τρόπο πρόσφορο και σαφή το υποκείμενο, δηλαδή τη babysitter, για τα εξής τουλάχιστον στοιχεία: α) το σκοπό της επεξεργασίας, β) τους αποδέκτες ή τις κατηγορίες αποδεκτών των δεδομένων, και γ) την ύπαρξη του δικαιώματος πρόσβασης. Καθιερώνεται, λοιπόν, ρητά σε βάρος του υπευθύνου επεξεργασίας υποχρέωση ενημέρωσης του υποκειμένου, που περιλαμβάνει οπωσδήποτε τα ανωτέρω στοιχεία.

Με άλλα λόγια, απαγορεύεται να αποκρύπτεται από τη babysitter η ύπαρξη κυκλώματος παρακολούθησης. Επίσης, o εργαζόμενος (babysitter) έχει το δικαίωμα να ζητήσει πρόσβαση στα αρχεία δεδομένων που έχουν καταγραφεί και την αφορούν

 

• Τέλος, δεν επιτρέπεται η τοποθέτηση καμερών σε ευαίσθητα σημεία του σπιτιού όπως είναι το λουτρό και η είσοδος της οικίας, καθώς ενδέχεται να λαμβάνει δεδομένα και από τρίτους, για παράδειγμα περαστικούς που περνάνε κοντά από το σπίτι.

 

Από τα παραπάνω βγαίνει το συμπέρασμα πώς δεν είναι ούτε «αθώα» ούτε «ανώδυνη» η παρακολούθηση μιας νταντάς με κάμερες. Ίσως δε είναι προτιμότερο να προσπαθήσουμε να εξαντλήσουμε όλα τα άλλα μέσα που μπορούμε προκειμένου να εμπιστευτούμε το συνεργάτη μας στη φροντίδα των παιδιών μας, ώστε να μην χρειαστεί να σκεφτούμε καν αυτή τη λύση.

 

 

Μερικές συμβουλές για την σωστή επιλογή και τον «έλεγχο» μια babysitter είναι οι ακόλουθες:

 

• Ζητάμε οπωσδήποτε και δίνουμε μεγάλη σημασία στις συστάσεις που έχει η νταντά από προηγούμενους εργοδότες, είτε γονείς είτε προϊσταμένους από προηγούμενες θέσεις εργασίας της. Ιδανικά θα ήταν αν μπορούσαμε να τους μιλήσουμε κατ’ ιδίαν και να τους ρωτήσουμε σχετικά με τον υποψήφιο συνεργάτη μας. Αν η babysitter δηλώνει πώς δεν έχει προηγούμενη εργασιακή εμπειρία, μπορούμε να μιλήσουμε με κάποιον καθηγητή της στη Σχολή ή το σχολείο που φοιτούσε.

 

• Στην αρχή της συνεργασίας μας, προσπαθούμε να κάνουμε ξαφνικές «εφόδους» στο σπίτι, εμείς ή κάποιο πρόσωπο που εμπιστευόμαστε, χωρίς προηγούμενη προειδοποίηση, για να ελέγξουμε την κατάσταση. Δίνουμε μεγάλη σημασία στια αντιδράσεις των παιδιών μας. Ακόμα κι αν τα παιδιά είναι πολύ μικρά και δεν μπορούμε να μιλήσουμε μαζί τους, ωστόσο μπορούμε να καταλάβουμε από τις αντιδράσεις τους, αν περνάνε καλά ή όχι με τη babysitter. Ένα παιδάκι που κλαίει πολύ όταν θα το δώσουμε στην αγκαλιά της babysitter, μπορεί να είναι ένας δείκτης ότι κάτι δεν πάει καλά.

Αν τα παιδιά μας είναι μεγαλύτερα και έχουμε ήδη καλλιεργήσει μια σχέση εμπιστοσύνης μαζί τους, πολύ πιο εύκολα μπορούμε να μάθουμε από τα ίδια (ή να εκμαιεύσουμε ή να αντιληφθούμε από αλλαγές στην συμπεριφορά τους) αν η babysitter τους φέρεται καλά ή αν κάνει κάτι άλλο που δεν επιτρέπεται, όπως το να κλέβει πράγματα ή να φέρνει στο σπίτι μας άλλα άτομα χωρίς να μας ενημερώσει.

 

• Φυσικά, εμπιστευόμαστε το ένστικτό μας. Αν κάτι δεν μας πάει καλά σε έναν άνθρωπο, ακόμα και χωρίς εμφανή λόγο, δεν χρειάζεται να συνεχίσουμε τη συνεργασία μαζί του. Ευτυχώς, η προσφορά εργασίας είναι μεγάλη και σίγουρα θα βρούμε σύντομα το συνεργάτη που ταιριάζει στην οικογένειά μας. Ο γνώμονας πρέπει να είναι πάντα το αν μπορούμε να εμπιστευτούμε το συγκεκριμένο άτομο και όχι η αμοιβή που ζητάει, η οποία μπορεί να μας φαίνεται μερικές φορές υψηλή, αλλά μακροχρόνια να αποδειχθεί πώς ανταποκρίνεται στον επαγγελματισμό και τα προσόντα του συγκεκριμένου προσώπου.