Παιδική και εφηβική παχυσαρκία (07/01/2015)
Τώρα που ξεκίνησε η νέα χρονιά είναι ίσως η κατάλληλη περίοδος για να πάρουμε καινούργιες αποφάσεις στην οικογένειά μας.
Η σωστή διατροφή είναι μια ευεργετική συνήθεια που έχει μακροπρόθεσμα οφέλη, ενώ η αναβολή της μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικά σωματικά και ψυχολογικά προβλήματα.
Η Δανάη Ρώσσιου, μέλος της Paramana (το προφίλ της μπορείτε να το βρείτε εδώ), μας περιγράφει τι είναι η παιδική παχυσαρκία και πώς μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε. Την ευχαριστούμε πολύ για τις χρήσιμες συμβουλές της!
Κείμενο: Δανάη Ρώσσιου, Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος
Η παιδική και εφηβική παχυσαρκία έχει λάβει επιδημικές διαστάσεις στις χώρες του δυτικού κόσμου και τη χώρα μας τις τελευταίες δεκαετίες.Οι επιπτώσεις της παιδικής και εφηβικής παχυσαρκίας είναι σοβαρές και περιλαμβάνουν τις ψυχολογικές επιπτώσεις, τον αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης άσθματος, σακχαρώδους διαβήτη και υψηλής αρτηριακής πίεσης, τηνδυσλιπιδαιμία και την υπερινσουλιναιμία. Αυτές την καταστούν ένα μεγάλο πρόβλημα δημόσιας υγείας καθώς το 40% και 70% των παχύσαρκων παιδιών και εφήβων αντίστοιχα γίνονται παχύσαρκοι ενήλικες.
Τί είναι και πώς εκτιμάται;
Παχυσαρκία είναι η παθολογική αύξηση του σωματικού λίπους δυσανάλογα προς τους υπόλοιπους ιστούς. Στην παιδική ηλικία η εκτίμηση της παχυσαρκίας γίνεται με τη χρήση πινάκων, όπου καταγράφεται η τιμή του βάρους και του Δείκτη Μάζαw Σώματος (ΔΜΣ = Βάρος/ Ύψος2), π.χ. >85η εκατοστιαία θέση-> σωματικό υπέρβαρο ενώ >95η εκατοστιαία θέση -> παιδική παχυσαρκία. Πρόσφατα καθορίστηκαν διεθνώς όρια ΔΜΣ σε παιδιά και εφήβους ηλικίας 2 έως 18 ετών (πίνακας).
Πίνακας
Ποιοι παράγοντες ευνοούν την εμφάνιση της παιδικής παχυσαρκίας;
Η παχυσαρκία έχει φανερωθεί πως σχετίζεται με διάφορους παράγοντες όπως κοινωνικοοικονομικούς, παράγοντες κληρονομικής προδιάθεσης εάν οι γονείς είναι παχύσαρκοι, ο θηλασμός (που συμβάλλει στην εξέλιξη ενός φυσιολογικού βάρους κατά την ανάπτυξη), οι ψυχολογικοί παράγοντες, η διατροφική συμπεριφορά και η φυσική δραστηριότητα.
Ιδιαίτερο βάρος πρέπει να δοθεί σε αυτούς που είναι μεταβλητοί και ακόμα καλύτερα μπορούν να προληφθούν, δηλαδή η διατροφή και η φυσική δραστηριότητα, δυο παράγοντες που πάνε ‘χέρι-χέρι’.
Βασικές αρχές σωστής διατροφής και Γενικές οδηγίες που πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς.
Η σωστή και ισορροπημένη διατροφή αποτελεί προϋπόθεση για την σωστή πνευματική και σωματική ανάπτυξη των παιδιών.Η διατροφή για κάθε παιδί είναι εξατομικευμένη (ηλικία, φύλο, σωματική διάπλαση, φυσική δραστηριότητα) και πρέπει να καλύπτει τις ενεργειακές του ανάγκες, όχι όμως να καταναλώνει επιπλέον θερμίδες γιατί αυτό θα οδηγήσει σε μεγάλη και μη επιθυμητή αύξηση του σωματικού βάρους.
Τα παιδιά να καταναλώνουν τρόφιμα από όλες τις ομάδες τροφίμων.Να μην παραλείπουν την κατανάλωση ενός ολοκληρωμένου πρωινού, το οποίο αποτελεί το σημαντικότερο γεύμα της ημέρας για έναν υγιή οργανισμό και διατηρώντας τον σε σταθερό σωματικό βάρος.
Ένταξη της καθημερινής κίνησης (περπάτημα μέχρι το σχολείο, παιχνίδια στα διαλείμματα του σχολείου) και των αθλητικών δραστηριοτήτων (μπάσκετ,γυμναστική, κολύμβηση, χορός κλπ για 45’, 3-4 φορές την εβδομάδα) που προσφέρουν ευχαρίστηση και ταιριάζουν στον χαρακτήρα του κάθε παιδιού.
Οι αλλαγές των συνηθειών ξεκινάνε από τους γονείς και το οικογενειακό περιβάλλον.Οι γονείς να επιβλέπουν και να έχουν γνώση των διατροφικών αλλαγών και της σωματικής δραστηριότητας των παιδιών τους και να μην επιτρέπουν αυστηρές δίαιτες και γυμναστική σε βαθμό που προκαλείται απότομη και ταχεία απώλεια βάρους.Να ενθαρρύνουν, υποστηρίζουν και επιβραβεύουν τα παιδιά τους για τιςπροσπάθειές τους αλλά όχι μέσω του φαγητού.
Η σωστή διατροφή και η σωματική δραστηριότητα είναι αυτές που μαζί δίνουν λύση στο πρόβλημα της παιδικής και εφηβικής παχυσαρκίας.
Πηγές: Ελληνική Ιατρική Εταιρεία Παχυσαρκίας , WHO European Childhood ObesitySurveillance Initiative (COSI)