Το babysitting στην Ελλάδα (μέρος 2ο) (04/06/2014)
Στο σημερινό άρθρο, θα κάνω μια προσπάθεια να σχολιάσω ένα ακόμα σημείο της πρόσφατης έκθεσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τίτλο «Barcelona objectives: the development of childcare facilities for young children in Europe with a view to sustainable and inclusive growth» ( όλη την έκθεση μπορείτε να την διαβάσετε εδώ).
Να υπενθυμίσω ότι το θέμα της έκθεσης αφορά στην προσπάθεια που πρέπει να γίνει στα κράτη-μέλη της Ε.Ε για την ανάπτυξη ολοκληρωμένων δομών φροντίδας παιδιών, ούτως ώστε οι μητέρες να μην παρακωλύονται από το δικαίωμα τους στην εργασία και τα παιδιά να λαμβάνουν την σωστή μέριμνα. Δυστυχώς η χώρα μας βρίσκεται σε πολύ μειονεκτική θέση όσον αφορά το πόσο έχει συμμορφωθεί με τις προτροπές της Ε.Ε στον τομέα αυτό και πρέπει να γίνουν πάρα πολλά βήματα μπροστά!
Σε ποιόν αναθέτουν λοιπόν τη φροντίδα των παιδιών τους οι Έλληνες γονείς; Σύμφωνα με την Eurostat( 2010), περίπου το 60% των παιδιών έως 3 χρονών στη χώρα μας φροντίζεται από νταντάδες ή συγγενείς, εκτός οργανωμένων δομών (παιδικοί σταθμοί). Επίσης, σε ποσοστό ίσο με περίπου 55% τα παιδιά από 3 εώς 5 ετών φροντίζονται επίσης εκτός παιδικών σταθμών και νηπιαγωγείων. Και τα δύο ποσοστά είναι από τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη, όπως φαίνεται και στο διάγραμμα που ακολουθεί.
Ποια είναι τα προφανή συμπεράσματα από τα παραπάνω; Καταρχάς, ότι είναι πολύ μεγάλος ο αριθμός των παιδιών που οι γονείς τους αποφασίζουν να μην τα στείλουν στον παιδικό σταθμό. Δεν θα προχωρήσω σε ανάλυση των λόγων που αυτό γίνεται, γιατί δεν θα ήθελα να στηριχτώ σε υποκειμενικά κριτήρια και απόψεις, αλλά σε δεδομένα. Και δυστυχώς η Ελληνική Κυβέρνηση παρέχει πολύ ελλιπή ενημέρωση και έρευνα σχετικά με τα θέματα που αφορούν τις δομές φροντίδας στη χώρα μας.
Σκέφτομαι όμως πώς, εφόσον είναι τόσο πολλά τα παιδιά που δεν φοιτούν σε παιδικούς σταθμούς, θα έπρεπε με κάποιο τρόπο να διασφαλίζεται η ποιότητα της φροντίδας που λαμβάνουν. Σε πολλές χώρες, όσοι απασχολούνται επαγγελματικά στην κατ’ οίκον φροντίδα των παιδιών, εγγράφονται σε κρατικά μητρώα και πιστοποιούνται για τις γνώσεις τους. Δεν είναι απαραίτητο να είναι παιδαγωγοί, όμως έχουν εκπαιδευτεί από δημόσιους φορείς στην παροχή σωστής φροντίδας στα παιδιά και είναι ταυτοποιημένα τα προσωπικά τους στοιχεία. Με αυτό τον τρόπο δεν υπάρχει φόβος εξαπάτησης των γονέων και εξασφαλίζεται το καλό επίπεδο στις παροχές φροντίδας και απασχόλησης παιδιών στο σπίτι.
Επιπλέον, για να αποφευχθεί το φαινόμενο της λεγόμενης «μαύρης» εργασίας, αλλά και γιατί πρέπει να αντιμετωπίζονται ως επαγγελματίες όσοι εργάζονται ως νταντάδες, βοηθοί μητέρας κτλ, πολλές κυβερνήσεις έχουν υιοθετήσει συστήματα φορολογικών απαλλαγών και οικονομικών ενισχύσεων (voucher System) σε όσους γονείς επιλέγουν να συνεργαστούν με babysitters, εγγεγραμμένους στα σχετικά μητρώα τους.
Θα ήταν ευχής έργον, νομίζω, να λειτουργήσει κάποιο αντίστοιχο καθεστώς και στην Ελλάδα. Τα οφέλη θα είναι πολλαπλά:
- Αίσθηση μεγαλύτερης ασφάλειας όσον αφορά το άτομο που αποφασίζει να συνεργαστεί μαζί του μια οικογένεια
- Αναβάθμιση της ποιότητας των υπηρεσιών κατ’ οίκον φροντίδας των παιδιών, εφόσον οι υποψήφιες babysitters θα εκπαιδεύονται από κρατικούς φορείς
- Νόμιμη απασχόληση για τις νταντάδες, με ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και ένσημα
- Οικονομική ενίσχυση και των οικογενειών που επιλέγουν να μη στείλουν τα παιδιά τους σε παιδικό σταθμό
Ειδικά το θέμα της οικονομικής ενίσχυσης των οικογενειών για παροχές φροντίδας και απασχόλησης των παιδιών τους, πρέπει επιτέλους να το δούμε να υλοποιείται. Μελετώντας καθεστώτα που λειτουργούν σε άλλες χώρες, πιστεύω ότι θα έπρεπε οι οικογένειες στην Ελλάδα να λαμβάνουν ειδικό επίδομα ειδικά για την φροντίδα των παιδιών τους. Και αυτό δεν θα έπρεπε να περιορίζεται στην περίοδο της προσχολικής ηλικίας, αλλά να επεκτείνεται και σε όλη την περίοδο της υποχρεωτικής εκπαίδευσης, για την εξασφάλιση όσο το δυνατόν ίσων ευκαιριών σε όλα τα παιδιά.
Ευχόμεθα!