Βασικοί κανόνες υγιεινής: πόσο καλά τους ξέρουν τα παιδιά; (10/12/2014)
Όσοι γονείς έχουν μικρά παιδιά, συνήθως δυσκολεύονται να τα πείσουν για την ανάγκη να είναι καθαρά και φροντισμένα, τουλάχιστον μερικές ώρες της ημέρας 
Όταν όμως συμβεί, δυστυχώς, τα παιδιά να κολλήσουν κάποιο μικρόβιο που θα τους ταλαιπωρήσει για πολύ καιρό, οι γονείς εύχονται να είχαν επιμείνει περισσότερο στους κανόνες υγιεινής που θα έπρεπε να ακολουθούν . Σίγουρα η αρχή είναι δύσκολη. Όμως, όπως ξέρουμε "η αρχή είναι το ήμισυ του παντός" και αν απο νωρίς μάθουν τα παιδιά μας να φροντίζουν τον εαυτό τους, το όφελος μακροπρόθεσμα είναι αναμφισβήτητο.
Κείμενο: Ελένη Αργυροπούλου, Εκπαιδευτικός Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης
Ακούγεται αυτονόητο από τους περισσότερους γονείς πως είναι κάτι που γνωρίζουν τα παιδιά τους, όμως δυστυχώς δεν είναι για όλους..Κι αυτό το αποδεικνύει το γεγονός ότι ερχόμαστε σε επαφή καθημερινά με παιδάκια τα οποία δε γνωρίζουν ή δεν έχουν εκπαιδευτεί να ακολουθούν στοιχειώδεις κανόνες. Ας δούμε μερικά τέτοια παραδείγματα καθώς και τρόπους σωστής αντιμετώπισής τους:
- Χαρωπά τα χεράκια μου πλένω!
Υπάρχουν παιδιά που βγαίνοντας από την τουαλέτα το μόνο που-ίσως- θα κάνουν είναι να τραβήξουν το καζανάκι -για πλύσιμο χεριών ούτε λόγος-. Στη συνέχεια θα κατευθυνθούν στην κουζίνα και θα πιάσουν το φαγητό τους ξεκινώντας να τρώνε αμέριμνα. Στο μεταξύ πλήθος μικροβίων εισχωρεί στον οργανισμό τους. Στην περίπτωση που η κατάσταση αυτή δε γίνει αντιληπτή από τους γονείς θεωρώντας ότι το παιδί «ξέρει», οι ανθυγιεινές συνήθειες θα εξελιχθούν και σε άλλους τομείς και θα διαμορφωθεί ένα πολύ αρνητικό προφίλ δίχως φραγμούς και κανόνες υγιεινής, επικίνδυνο τόσο για την υγεία του παιδιού όσο και για την υγεία των άλλων..
Τι θα κάνουμε σχετικά με το παιδί αυτό; Δεν θα του επιτραπεί να αγγίξει το φαγητό του εάν πρώτα δεν πλύνει πολύ καλά τα χέρια με νερό και σαπούνι. Στην αρχή πλένουμε μαζί του τα χέρια, του δείχνουμε με τι τρόπο πρέπει να το κάνει, πλένουμε τα δικά μας μπροστά του και το κατευθύνουμε περισσότερο στην αρχή και πιο διακριτικά όσο προχωρά ο καιρός. Βοηθητικό είναι να διαλέξουμε σαπούνια με όμορφα χρώματα, σχέδια και αρώματα, να πάρουμε το παιδί μαζί μας όταν πάμε να αγοράσουμε και να το προτρέψουμε να διαλέξει αυτό που προτιμά. Μπορεί επίσης να διαλέξει εάν θέλει υγρό ή στερεό σαπούνι. Εκπαιδεύουμε το παιδί μας να πλένει τα χέρια του όσο πιο συχνά γίνεται, με το που θα γυρίσει στο σπίτι και θα βγάλει τα παπούτσια του, πριν και αφού φάει και όσο πιο συχνά γίνεται.
- «(λύκε)Γιατί έχεις τόσο… λευκά δόντια;»!
Ένας πολύ βοηθητικός τρόπος είναι να του διαβάσουμε- αν δεν είναι ακόμη σε θέση να διαβάζει- μερικά παραμύθια που αναφέρονται στο πλύσιμο των δοντιών και στην «κυρία Τερηδόνα» που κανείς δε θέλει να φιλοξενήσει μέσα στο στόμα του! Δείχνοντάς του τις εικόνες και εξηγώντας του τις συνέπειες του να μην είναι καθαρό το στόμα και τα δόντια θα προσφερθεί να μάθει περισσότερα και θα αντιληφθεί το λόγο που επιμένουμε. Μια «ξερή» απάντηση τύπου «στο λέω για το καλό σου» δεν αρκεί. Πάντα πρέπει να επιχειρηματολογούμε και να εξηγούμε στο παιδί γιατί λέμε κάτι. Το «Γιατί έτσι» πρέπει να το καταργήσουμε από το λεξιλόγιό μας. Επίσης, στο διαδίκτυο υπάρχει πλήθος υλικού που σχετίζεται με την υγιεινή των δοντιών και μπορούμε να εκμεταλλευτούμε αναλόγως με την ηλικία και τα ενδιαφέροντα του παιδιού. Βίντεο, εικόνες, παραμύθια, παιχνίδια κ.α. Μια επίσκεψη , επίσης, στον οδοντίατρο ο οποίος θα εξετάσει τα δόντια και θα του υποδείξει τρόπους προστασίας τους, επιβάλλεται.
- Τα νύχια είναι για τις γάτες!
Οι δάσκαλοι θα έχουμε σίγουρα βρεθεί στη δύσκολη θέση να έχουμε στην τάξη μαθητές με βρώμικα και μακριά νύχια. Δυσκολευόμαστε να το αντιμετωπίσουμε άμεσα προκειμένου να μην προσβάλουμε και στιγματίσουμε το παιδί ή το γονιό του αλλά με καλό τρόπο και σε προσωπικό επίπεδο κάνουμε έμμεσους υπαινιγμούς για τη φροντίδα του σώματος. Στην τάξη πάλι έχουμε λόγο να μιλήσουμε σε όλα τα παιδιά για το πώς πρέπει να προσέχουν για την ατομική τους υγιεινή, χωρίς φυσικά να κάνουμε νύξη σε κάποιο παιδί μεμονωμένα. Όταν είναι μικρά τα παιδιά γνωρίζουμε ότι αυτή δεν είναι δική τους αμέλεια αλλά μάλλον πρέπει να αναζητηθούν ευθύνες στους γονείς που δεν το έχουν φροντίσει. Σίγουρα οι περισσότεροι γονείς φροντίζουν να κάνουν μπάνιο συχνά στα παιδιά, να κόβουν νύχια, καθαρίζουν αυτιά κλπ αλλά δυστυχώς κάποιοι το αμελούν..
- Ώρα για μπάνιο!
Από μικρή ηλικία το παιδί πρέπει να καταλάβει ότι το μπάνιο είναι μέρος της καθημερινότητας και να το δει σαν παιχνίδι στην αρχή, αφού μπορούμε να του επιτρέψουμε να κάνει μπάνιο στο αγαπημένο του κουκλάκι, να βάλουμε πλαστικά παπάκια στη μπανιέρα, μυρωδάτα αφρόλουτρα κλπ. Όταν από μικρό «μυηθεί» στην καθαριότητα, μεγαλώνοντας είναι δύσκολο να αντιμετωπίσει κάποιο πρόβλημα.
Το να μάθει το παιδί, να πλένει τα χέρια, τα δόντια, να κάνει μπάνιο, να αλλάζει κάλτσες κλπ. είναι κάτι που, όσο αυτονόητο και να θεωρούν οι περισσότεροι ενήλικες, για το παιδί πρέπει να γίνει κτήμα μέσω της φροντίδας και της απαραίτητης καθοδήγησης καθώς και του διακριτικού ελέγχου αν γίνεται ορθή εφαρμογή των κανόνων. Στο σχολείο θα γίνει αναφορά, αλλά ο δάσκαλος δεν μπορεί να πάρει το ψαλίδι και να του κόψει τα νύχια ή να του αλλάξει κάλτσες! Είναι λοιπόν απαραίτητο να αντιληφθούν νωρίς οι γονείς την υποχρέωσή τους πριν το παιδί στιγματιστεί. Ευτυχώς οι περισσότεροι ακολουθούν τους κανόνες αυτούς αλλά πάντα είναι καλό να παίρνουμε νέες ιδέες για το πώς θα αντιμετωπίσουμε τυχόν απόκλιση από μια υιοθέτηση σωστών κανόνων υγιεινής.